Ghế công thái học là gì? Cấu tạo và lợi ích của ghế công thái học

Bạn đang tìm kiếm một giải pháp để cải thiện tư thế ngồi và nâng cao hiệu suất làm việc nhưng chưa hiểu rõ ghế công thái học là gì. Bài viết này sẽ giải mã chi tiết về ghế công thái học, từ định nghĩa, cấu tạo, lợi ích vượt trội, giúp bạn lựa chọn sản phẩm phù hợp, bảo vệ sức khỏe và kiến tạo không gian làm việc lý tưởng.

Những điểm chính:

• Tầm quan trọng của chiếc ghế ngồi đối với sức khỏe và hiệu suất làm việc, tác động tiêu cực nếu sử dụng ghế không phù hợp.

• Khái niệm công thái học và các bộ phận cấu tạo nên một chiếc ghế công thái học chuẩn như tựa lưng, đệm ngồi, cần nâng hạ.

• Lợi ích nổi bật của ghế công thái học như bảo vệ cột sống, cải thiện tuần hoàn máu, tăng sự thoải mái và nâng cao hiệu suất.

• Giải đáp những câu hỏi phổ biến về ghế công thái học như có đắt không, có phù hợp với học sinh không, nên chọn chất liệu nào.

1. Công thái học (Ergonomics) là gì?

Để hiểu về ghế công thái học, trước tiên chúng ta cần nắm rõ khái niệm công thái học (Ergonomics). Hiểu một cách đơn giản, công thái học là khoa học nghiên cứu về sự phù hợp giữa con người và môi trường làm việc hoặc bất kỳ hệ thống nào mà con người tương tác. Mục tiêu chính của công thái học bao gồm:

• Tối ưu hóa sức khỏe và sự an toàn của người dùng.

• Tăng cường sự thoải mái.

• Nâng cao hiệu suất và năng suất làm việc.

2. Ghế công thái học là gì?

Ghế công thái học là loại ghế được thiết kế dựa trên các nguyên lý công thái học, nhằm hỗ trợ tư thế ngồi tốt nhất, giúp giảm áp lực lên cột sống, cổ và thắt lưng,... Nhờ đó, tối ưu hóa sự thoải mái và nâng cao hiệu suất làm việc khi ngồi trong thời gian dài. Cụ thể:

• Hỗ trợ tư thế ngồi đúng: Giúp cột sống duy trì được đường cong sinh lý tự nhiên hình chữ S. Điều này cực kỳ quan trọng vì nó giúp giảm thiểu áp lực lên các đĩa đệm, vốn là nguyên nhân chính gây đau lưng.

• Phân bổ đều trọng lượng cơ thể: Thiết kế đệm ngồi và tựa lưng giúp phân tán áp lực, tránh tình trạng dồn nén vào một vài điểm như xương cụt hay vùng thắt lưng, từ đó giảm đau mỏi.

• Khả năng tùy chỉnh linh hoạt: Ghế công thái học cho phép điều chỉnh các bộ phận của ghế như chiều cao, tựa lưng, tay vịn, tựa đầu,... phù hợp với vóc dáng và thói quen làm việc.

• Tối ưu hóa sự thoải mái và tập trung: Khi cơ thể được hỗ trợ tốt, bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn, ít bị phân tâm bởi cảm giác khó chịu. Điều này giúp tăng cường khả năng tập trung và nâng cao hiệu suất công việc.

Nếu bạn đang sử dụng ghế công thái học mà vẫn cảm thấy mỏi, hãy kiểm tra lại xem mình đã tận dụng hết các tính năng điều chỉnh để đạt được những mục tiêu trên chưa nhé.

3. Cấu tạo chi tiết ghế công thái học chuẩn

3.1. Tựa lưng (Backrest)

Tựa lưng của một chiếc ghế công thái học lý tưởng phải có hình dáng ôm sát và nâng đỡ đường cong tự nhiên của cột sống. Kích thước cần phù hợp để hỗ trợ toàn bộ phần lưng, từ đó giảm áp lực lên cột sống và các cơ lưng.

Về chất liệu, có hai loại phổ biến:

• Lưng lưới (vải mesh): Phù hợp với khí hậu nóng ẩm ở Việt Nam, giúp hạn chế tích tụ mồ hôi. Lưới chất lượng cao có độ bền tốt và dễ vệ sinh nhưng lưới chất lượng thấp có thể bị chùng sau một thời gian sử dụng.

• Lưng đệm (foam, bọc vải/da): Mang lại cảm giác êm ái, ôm sát tốt hơn ở một số thiết kế. Nhưng nhược điểm là có thể gây bí nóng, đặc biệt trong mùa hè và khó vệ sinh hơn lưới.

Ghế lưng lưới rất phù hợp cho văn phòng không có máy lạnh 24/7 hoặc người hay ra mồ hôi. Còn lưng đệm mang lại cảm giác sang trọng và êm ái hơn nếu bạn chọn chất liệu cao cấp và không gian làm việc của bạn đủ mát mẻ.

3.2. Hỗ trợ thắt lưng (Lumbar Support)

Hỗ trợ thắt lưng (Lumbar Support) là một trong những tính năng công thái học quan trọng nhất. Đây là một bộ phận hoặc một phần thiết kế lồi ra ở khu vực giữa đến dưới của tựa lưng, nhằm mục đích lấp đầy khoảng trống tự nhiên ở vùng thắt lưng (lumbar spine).

Việc này giúp duy trì đường cong chữ S của cột sống và giảm đáng kể áp lực lên vùng thắt lưng, ngăn ngừa đau mỏi, đặc biệt khi bạn phải ngồi làm việc trong thời gian dài. Có các loại Lumbar Support phổ biến sau:

• Cố định (fixed): Được thiết kế sẵn trên tựa lưng, không điều chỉnh được.

• Điều chỉnh được (adjustable): Cho phép bạn điều chỉnh độ cao để phù hợp với vị trí thắt lưng. Bạn nên ưu tiên các mẫu ghế điều chỉnh được ít nhất 2 chiều (cao - thấp, sâu - nông).

3.3. Tựa đầu (Headrest)

Tựa đầu có chức năng chính là hỗ trợ vùng đầu và cổ, giúp giảm mỏi cổ và vai gáy. Tính năng này đặc biệt hữu ích khi bạn ngả lưng thư giãn hoặc cần tập trung cao độ trong thời gian dài. Các mức độ điều chỉnh của tựa đầu thường thấy:

• Điều chỉnh độ cao: Cho phép nâng lên hoặc hạ xuống.

• Điều chỉnh 2D: Thường là điều chỉnh cao/thấp và góc ngả của tựa đầu.

• Điều chỉnh 3D: Bao gồm cao/thấp, góc ngả và khả năng trượt tiến/lùi.

• Điều chỉnh 4D: Thêm khả năng xoay trục của tựa đầu.

Tựa đầu 3D hoặc 4D cho phép tùy chỉnh tối ưu theo chiều cao cổ và tư thế ngả, đặc biệt hữu ích cho người có chiều cao đặc biệt hoặc những ai thường xuyên sử dụng tư thế ngả sâu để thư giãn.

3.4. Bệ tỳ tay (Armrests)

Bệ tỳ tay đóng vai trò quan trọng trong việc giảm áp lực và căng thẳng cho vai, cổ và cánh tay. Chúng hỗ trợ cánh tay khi bạn gõ phím, sử dụng chuột hoặc đơn giản là khi nghỉ ngơi.

Bạn nên chỉnh bệ tỳ tay ngang bằng với mặt bàn làm việc khi gõ phím, sao cho khuỷu tay tạo một góc khoảng 90 - 100 độ. Điều này giúp vai bạn được thả lỏng hoàn toàn, không bị nhô lên hay chùng xuống.

Các loại điều chỉnh bệ tỳ tay (armrests) thường gặp:

• 1D: Điều chỉnh lên/xuống (chiều cao).

• 2D: Thêm khả năng trượt tiến/lùi.

• 3D: Thêm khả năng xoay vào trong/ra ngoài.

• 4D: Thêm khả năng trượt ngang (vào/ra so với thân ghế).

Bệ tỳ tay 4D mang lại sự linh hoạt tối đa, giúp bạn tùy chỉnh tối ưu cho nhiều hoạt động khác nhau, ví dụ xoay vào trong khi đọc sách hoặc dùng điện thoại, trượt ra xa hơn khi gõ phím. Bề mặt bệ tỳ tay thường làm từ PU mềm hoặc nhựa, mang lại cảm giác thoải mái khi tiếp xúc.

3.5. Đệm ngồi (Seat Pan)

Thiết kế của đệm ngồi ảnh hưởng lớn đến sự thoải mái và sức khỏe của đôi chân bạn.

• Mép ghế thác nước (waterfall edge): Đây là thiết kế mép trước của đệm ngồi hơi dốc xuống, giúp giảm áp lực lên mặt dưới của đùi, đặc biệt là vùng khoeo chân, từ đó cải thiện lưu thông máu xuống chân và tránh tê bì.

• Điều chỉnh độ sâu mặt ngồi (seat depth adjustment): Cho phép bạn trượt mặt đệm ngồi vào hoặc ra. Tính năng phù hợp với độ dài đùi của những người có vóc dáng khác nhau. Nếu mặt ngồi quá sâu, tính năng sẽ chèn vào khoeo chân; nếu quá nông, đùi sẽ không được hỗ trợ đủ.

Về chất liệu, đệm ngồi cũng có thể làm từ:

• Lưới: Rất thoáng khí, phân bổ áp lực tốt nếu lưới chất lượng cao. Tuy nhiên, một số người có thể không thích cảm giác võng nếu lưới không đủ căng.

• Đệm mút định hình (molded foam) bọc vải/da: Mang lại cảm giác êm ái, giữ form tốt và có độ bền cao nếu là mút mật độ cao. Nhược điểm là có thể nóng hơn lưới.

3.6. Bộ điều khiển và Piston nâng hạ

Bộ điều khiển (mechanism) được ví như trái tim của ghế, quyết định các tính năng ngả lưng và điều chỉnh độ linh hoạt.

• Cơ chế ngả lưng (tilt mechanism):

  • Ngả đồng bộ (synchronized tilt): Khi bạn ngả lưng, mặt ngồi cũng ngả theo một tỷ lệ nhất định (thường là lưng ngả nhiều hơn mặt ngồi). Cơ chế này giúp duy trì tư thế tự nhiên, không bị trượt về phía trước và hỗ trợ lưng tốt hơn khi ngả.

  • Ngả đa điểm/khóa vị trí (multi - position lock): Cho phép bạn khóa tựa lưng ở nhiều vị trí ngả khác nhau, thay vì chỉ một vài vị trí cố định hoặc ngả tự do.

• Điều chỉnh kháng lực tựa lưng (tension control): Thường là một núm vặn hoặc cần gạt, cho phép bạn điều chỉnh độ nặng/nhẹ khi ngả lưng. Bạn nên điều chỉnh kháng lực sao cho có thể ngả lưng một cách dễ dàng nhưng vẫn có đủ lực cản để hỗ trợ, không bị ngả quá nhanh.

Piston là bộ phận hình trụ nằm giữa chân ghế và đệm ngồi, sử dụng khí nén để điều chỉnh độ cao của ghế một cách trơn tru. Đây là bộ phận thiết yếu giúp bạn dễ dàng điều chỉnh chiều cao ghế. Khi chọn mua ghế, bạn nên chú ý đến tiêu chuẩn chất lượng của piston như: BIFMA Class 3, Class 4.

Piston giống như một thang máy nhỏ cho chiếc ghế của bạn, loại tốt sẽ giúp ghế lên xuống mượt mà và giữ độ cao ổn định. Nếu piston có dấu hiệu bị tụt xuống từ từ khi ngồi hoặc phát ra tiếng kêu lạ, đó có thể là dấu hiệu nó đã xuống cấp.

3.7. Chân ghế (Base) và Bánh xe (Casters)

Chân ghế là nền tảng chịu lực cho toàn bộ ghế, đảm bảo sự vững chãi và ổn định. Thiết kế phổ biến nhất là dạng 5 sao (5 - star base) để phân bổ lực đều và chống lật. Chất liệu chân ghế thường là:

• Nhựa (Nylon/PP): Nhẹ, chi phí thấp hơn. Tuy nhiên, độ bền và chịu tải có thể không bằng kim loại, dễ bị giòn gãy sau thời gian dài nếu chất lượng thấp.

• Thép sơn tĩnh điện: Bền, chắc chắn, nặng hơn nhựa và có thể bị gỉ nếu lớp sơn tĩnh điện bị trầy xước.

• Nhôm đúc/hợp kim nhôm: Rất bền, nhẹ hơn thép, thẩm mỹ cao, chống gỉ tốt. Đây thường là lựa chọn cho các dòng ghế cao cấp do chi phí cao hơn.

Bánh xe giúp bạn di chuyển ghế dễ dàng trên sàn nhà. Bánh xe PU thường êm hơn và ít gây trầy xước sàn hơn bánh xe Nylon. Nếu sàn nhà của bạn là gỗ cứng hoặc dễ trầy xước, hãy ưu tiên chọn bánh xe có bề mặt PU.

4. Lợi ích vượt trội của ghế công thái học

4.1. Bảo vệ sức khỏe cột sống

Thiết kế công thái học với sự hỗ trợ thắt lưng, tựa lưng ôm sát đường cong cột sống và khả năng điều chỉnh linh hoạt giúp giảm áp lực đáng kể lên cột sống. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh văn phòng phổ biến như đau lưng kinh niên, đau mỏi cổ vai gáy.

Việc duy trì tư thế ngồi khoa học giúp phòng chống các vấn đề nghiêm trọng hơn như gù lưng, vẹo cột sống và thoát vị đĩa đệm. Thoát vị đĩa đệm xảy ra khi nhân nhầy của đĩa đệm cột sống lệch khỏi vị trí bình thường, chèn ép vào rễ thần kinh hoặc tủy sống. Ghế công thái học giúp giảm áp lực lên đĩa đệm, từ đó hạn chế nguy cơ này.

4.2. Cải thiện lưu thông máu

Thiết kế đệm ngồi thác nước cùng khả năng điều chỉnh độ cao ghế phù hợp sẽ giúp giảm chèn ép lên các mạch máu ở mặt dưới đùi và mông. Khi máu lưu thông tốt hơn xuống chân, sẽ giúp giảm nguy cơ tê bì chân, chuột rút và các vấn đề liên quan đến tuần hoàn kém.

4.3. Tăng cường thoải mái, giảm mệt mỏi

Khi cơ thể được nâng đỡ đúng cách, các cơ bắp không phải gồng để giữ tư thế. Vì vậy, khả năng tùy chỉnh các bộ phận của ghế công thái học sẽ giúp bạn tìm được tư thế thoải mái nhất, giúp giảm căng thẳng và mệt mỏi đáng kể.

4.4. Nâng cao tập trung và năng suất

Sự thoải mái về thể chất có liên hệ trực tiếp đến tinh thần. Khi cơ thể không bị đau mỏi hay khó chịu, trí não sẽ không bị phân tâm. Điều này giúp tăng cường khả năng tập trung, duy trì sự tỉnh táo và sáng tạo trong công việc. Kết quả là năng suất làm việc được cải thiện, bạn có thể hoàn thành công việc hiệu quả hơn.

5. Ai nên sử dụng ghế công thái học?

Ghế công thái học phù hợp với rất nhiều đối tượng, đặc biệt là những người phải ngồi làm việc hoặc học tập trong thời gian dài.

• Dân văn phòng, freelancer, người làm việc tại nhà: Nếu bạn thuộc nhóm này, hãy ưu tiên những chiếc ghế có khả năng tùy chỉnh linh hoạt, đặc biệt là hỗ trợ thắt lưng (lumbar support) tốt và bệ tỳ tay điều chỉnh được đa chiều.

• Game thủ: Thời gian ngồi chơi game cũng rất dài. Ghế công thái học giúp giảm mệt mỏi, tăng tập trung. Game thủ thường cần ghế có tựa lưng cao, tựa đầu thoải mái, bệ tỳ tay 4D và cơ chế ngả lưng sâu.

• Học sinh, sinh viên: Ngồi học bài cần tư thế đúng để bảo vệ cột sống và tăng khả năng tập trung. Chọn ghế có kích thước phù hợp, các tính năng điều chỉnh cơ bản như chiều cao ghế, hỗ trợ lưng là quan trọng.

• Người quan tâm đến sức khỏe cột sống: Bất kỳ ai muốn chủ động bảo vệ sức khỏe, phòng ngừa các vấn đề về lưng, vai, gáy.

• Người đang gặp vấn đề về cột sống: Nếu bạn đã có sẵn các vấn đề về cột sống, việc lựa chọn ghế công thái học càng quan trọng. Tuy nhiên, trong trường hợp này, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệuđể chọn được loại ghế phù hợp nhất.

6. So sánh ghế công thái học và ghế văn phòng, ghế gaming

6.1. So sánh ghế công thái học và ghế văn phòng

Để bạn dễ hình dung hơn, GoodSpace xin đưa ra bảng so sánh nhanh giữa ghế công thái học và ghế văn phòng:

6.2. So sánh ghế công thái học và ghế gaming

7. Mua ghế công thái học chất lượng, uy tín ở đâu?

GoodSpace là hệ thống bán lẻ nội thất, bàn nâng hạ, ghế công thái học với chất lượng vượt trội và giá cả cạnh tranh, mang đến trải nghiệm mua sắm hài lòng cho khách hàng. Với phương châm đặt sự an toàn và thân thiện lên hàng đầu, GoodSpace cam kết cung cấp những sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng cao cấp theo tiêu chuẩn quốc tế.

8. Một số câu hỏi liên quan

8.1. Ghế công thái học có tốt như quảng cáo không?

Lợi ích của ghế công thái học là có cơ sở khoa học và đã được chứng minh qua thực tế. Tuy nhiên, tốt hay không còn phụ thuộc vào việc bạn chọn sản phẩm phù hợp với cơ thể, nhu cầu và sử dụng đúng cách. Ngay cả ghế xịn nhất cũng không hiệu quả nếu bạn không biết cách điều chỉnh hoặc vẫn ngồi sai tư thế.

8.2. Ghế công thái học có đắt không?

Ghế công thái học thường có giá cao hơn ghế văn phòng thông thường. Tuy nhiên, hãy xem đây là một khoản đầu tư cho sức khỏe và năng suất làm việc lâu dài. Hiện nay, cũng có nhiều loại ghế công thái học với các mức giá khác nhau, từ phổ thông đến cao cấp. Quan trọng là tìm được chiếc ghế phù hợp với nhu cầu và ngân sách của bạn.

8.3. Ngồi ghế công thái học có đảm bảo hết đau lưng hoàn toàn không?

Ghế công thái học rất hiệu quả trong việc giảm và phòng ngừa đau lưng do ngồi sai tư thế. Tuy nhiên, đây không phải là thuốc chữa bệnh và không đảm bảo hết đau lưng hoàn toàn nếu đau lưng do bệnh lý khác. Nếu đau lưng nghiêm trọng, người dùng cần đi khám bác sĩ.

8.4. Một chiếc ghế công thái học tốt có thể sử dụng được trong bao lâu?

Tuổi thọ phụ thuộc vào chất lượng vật liệu, tần suất sử dụng và cách bảo quản. Ghế từ thương hiệu uy tín, vật liệu cao cấp có thể bền 5 - 10 năm hoặc hơn. Bên cạnh đó, nhiều cửa hàng còn có chính sách bảo hành thường từ 1 - 5 năm.

Hy vọng qua bài viết, bạn đã hiểu rõ ghế công thái học là gì và lý do nên đầu tư sớm. Nếu bạn đang tìm kiếm một chiếc ghế vừa thoải mái vừa hỗ trợ tốt cho sức khỏe, hãy liên hệ GoodSpace qua hotline 1900.63.3579 hoặc đến showroom gần nhất để được tư vấn kỹ hơn nhé!